عسل کوهستان یا کوهی چیست و چه فوایدی دارد ؟

هر کسی می داند که انواع مختلف عسل از نظر طعم، عطر و رنگ با یکدیگر متفاوت اند. عسل کوهستان یا ی با توجه به تنوع گرده ای که در آن وجود دارد، طعم و عطر بی نظیری دارد.

اکثر مردم ترجیح می دهند غذاها، مکمل ها و داروهایشان از مواد طبیعی ساخته شده باشد. با توجه به این مسأله، بسیاری از شرکت ها سعی دارند از بازار عقب نمانده و مواد طبیعی را جایگزین محصولات شیمیایی کنند.

عسل کوهی نوع بی نظیری از عسل است که از ارتفاعات جمع آوری شده و به دلیل تنوع گرده هایی که در ساخت آن به کار گرفته شده است، عطر و طعم خاصی دارد. در این مقاله به بررسی انواع عسل کوهی در ایران و ویژگی های منحصر به فرد آنها می پردازیم.

عسل کوهی چیست؟

به هر نوع عسلی که در حداقل ارتفاع 800 متری جمع آوری شود، به اصطلاح عسل کوهی گفته می شود.

بنابراین، به دلیل پوشش گیاهی خاص ارتفاعات بالاتر، عسل کوهی نیز ویژگی های خاصی دارد. ویژگی های عسل کوهی، با توجه به منطقه ای که از آن جمع آوری شده متفاوت می باشد. زیرا ممکن است گرده های متفاوتی در ارتفاعات مختلف وجود داشته باشد.

برخی از ویژگی های مشترک عسل های کوهی عبارتند از:

• رنگ تیره
• عطر غالب گل، با ته بوی میوه ای، مالتی یا خاکی، که با توجه به شکوفه های خاص موجود در عسل متفاوت است.
• طعم شیرین که در آن ممکن است ته مزه ی شوری ملایمی حس شود.
• کریستالیزاسیون متغیر، که باز هم به نوع شکوفه ها بستگی دارد.

فواید عسل کوهستان چیست؟

عسل از منابع غنی ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها محسوب می شود. در واقع، فواید متعدد و شناخته شده ی عسل منجر به محبوبیت روزافزون این ماده ی غذایی برای بسیاری از صنایع مثل مکمل های غذایی شده است.

از فواید عسل کوهستان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خواص ضد میکروبی شناخته شده در کنار تقویت سیستم ایمنی یکی از مزایای مهم عسل است. همچنین، عسل کوهی به عنوان تسکین دهنده ی سرفه، به بهبود علائم آنفولانزا و گلودرد کمک می کند. همین امر باعث شده است که برای رفع سرفه در کودکان مورد استفاده قرار گیرد.
• باعث بهبود سریع برخی از سوختگی ها و زخم ها می شود.
• به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی عمل می کند.

گونه های خاص عسل کوهی و دسته بندی طعم آنها

عسل کوهی از کندوهایی که در حداقل ارتفاع 800 متری قرار دارند، برداشت می شود. پوشش گیاهی متمایز در این ارتفاعات باعث ویژگی های منحصر به فرد این عسل می شود. با توجه به منطقه ی برداشت، عسل کوهی می تواند ویژگی های متفاوتی مانند رنگ تیره، رایحه ی گلی، میوه ای و خاکی و همچنین طعم شیرین با شوری بسیار ملایمی داشته باشد.

عسل کوهستان یا عسل کوهی ایرانی بازه ی گسترده ای از انواع گوناگون را عسل را پوشش می دهد که هر کدام از این انواع با مزه ی خاص و منحصر به فرد، داستان ریشه های خود در کوهستان های ایران را بازگو می کند. برای مثال، عسل گرفته شده از شهد گل های وحشی کوهستانی دارای یک رایحه ی گلی ویژه و شیرینی ملایم هستند. از سوی دیگر، عسل های بر آمده از باغ های میوه مرتفع دارای یک طعم گلی با اسانس میوه ای می باشند که نتیجه ی در هم آمیختن شکوفه های باغ میوه با گل های وحشی کوهی است. عسل های گیاهی با منشأ شهد گیاهان بومی کوهستانی دارای یک مزه ی قوی و خاکی با ته مزه ی گیاهی و سبزیجاتی هستند که نمایانگر پوشش گیاهی خاص هر کوه می باشد.

انواع عسل کوهستان

ایران، با تنوع بالای جغرافیایی و آب و هوایی خود، مهد انواع عسل کوهستان محسوب می شود. هر یک از این گونه ها بازتاب پوشش گل و گیاهی منطقه ی خاص گردآوری این عسل ها می باشد. تفاوت اصلی بین عسل کوهی و عسل سایر مناطق جغرافیایی در نوع خاص پوشش گل و گیاه کوهستانی و نبود گرده افشانی های رایج در مناطق کم ارتفاع تر است.

عسل کوهی زاگرس

گونه ی خاص زنبور های زاگرسی بسیار کوچک بوده و عسل های تهیه شده توسط آن دارای یک مزه ی فوق العاده می باشد. عسل کوهی زاگرس توسط روستاییان زاگرسی جمع آوری می شود که برای این کار با جسارت و جرأت بالایی ارتفاعات این منطقه را کاوش می کنند.

عسل کوهی البرز

منطقه ی کوهستانی البرز یکی دیگر از منابع طبیعی اصلی عسل ایرانی به شمار می رود. پوشش گیاهی خاص این منطقه علت طعم و عطر خوش و منحصر به فرد عسل کوهی البرز می باشد.

عسل کوهی سبلان

عسل کوهی سبلان واقع در استان اردبیل در رنگ های مختلف به صورت جدا گانه یا همراه با موم ارائه می شود. گاهی اوقات، گونه ی موم دار این عسل به علت خواص دارویی بالای خود، بیشتر پیشنهاد می شود. علت تنوع رنگی گسترده ی این عسل کوهی، تنوع بالای پوشش گیاهی دامنه های این کوهستان است. عسل کوهی چهل گیاه سبلان که با نام عسل بهاره ی سبلان نیز شناخته می شود، نتیجه ی پوشش گیاهی بسیار متنوع و خاص سبلان در فصل بهار می باشد. این عسل کوهی معمولاً با یک لیست از چهل گل سبلان ارائه می شود که همه ساله در فصل بهار شهد خود را اختیار زنبور های سبلانی قرار می دهند!

عسل طبیعی کوه های لرستان

دو نمونه ی دیگر از عسل های کوهی معروف و پر هوادار ایرانی، عسل های طبیعی کوه های سبز و پرساک لرستان می باشد که در هر دو گونه ی موم دار و بدون موم ارائه می گردد. سبز کوه در شمال استان لرستان واقع شده، دارای سطح مقطعی وسیع بوده و یکی از کوه های مرتفع زاگرس محسوب می شود. با توجه به پوشش انبوه گیاهان دارویی در این ارتفاعات، از ویژگی های قابل توجه و منحصر به فرد این عسل کوهی خواص دارویی آن است.

تفاوت عسل کوهی با سایر گونه های عسل

شاخصه ی اصلی عسل های کوهی، دامنه ی شهدهای حاضر در این عسل ها می باشد. عسل های کوهی دارای شهد گل های مناطق مرتفع کوهستانی بوده و گرده های گل های مناطق کم ارتفاع تر در آن دیده نمی شود.

نتیجه گیری 

با توجه به گستردگی انواع شهد حاضر در عسل های کوهی  یا عسل کوهستان و پوشش گیاهی خاص مناطق مرتفع، این عسل های طبیعی دارای طعمی منحصر به فرد می باشند. فارغ از این که عسل کوهی مورد نظر از ارتفاعات زاگرس تهیه شده یا ارتفاعات البرز، هر گونه ی عسل کوهی طعمی خاص داشته که بازتابی از پوشش گیاهی جغرافیای مبدأ عسل است. با محبوبیت روز افزون مصرف محصولات طبیعی و ارگانیک، عسل طبیعی کوهی نیز به دلیل ویژگی های خاص و فواید سلامتی خود، نظر طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است.